به گزارش خبرنگار میراث آریا، محمدرضا دشتی اردکانی در پیامی ضمن تبریک ثبت جهانی پرونده کاروانسراهای ایرانی، ثبت این آثار را یک گام مهم برای حفظ آن ها دانست.
در پیام رئیس فراکسیون گردشگری، زیارت و میراث فرهنگی مجلس شورای اسلامی آمده است:
«کاروانسراهای ایرانی از مهمترین یادگارهای معماری ایرانی، کاروانسراها هستند که ایرانیان در پیدایی و موجودیت آن، پیشقدم بودند و به گفته هردوت، مورخ یونانی، هخامنشیان بنیانگذار احداث بنای مورد اشاره‌اند.
سرزمین ایران به علت قرار داشتن در شاه راه تجاری و نیز گستردگی خاک، از دیرباز به ایجاد راه‌های بازرگانی و نظامی و تکوین سیستم ارتباطات و خبررسانی مبادرت نمودند و به عقیده محققین، ایجاد و توسعه سازوکار کاروانسرا در ایران از مهمترین دستاوردهای معماری ایرانی به ویژه در دوره اسلامی است که مطالعه و بررسی نقشه‌های واحد و غیر مشابه هر کاروانسرا، مؤید این نظریه است.
بنیاد کاروانسراها در دوره ایران اسلامی بخش مهمی از معماری ایران را شامل بوده و آنچه مسلم است، این پدیده در رابطه با رونق تجارت شکل گرفته و عوامل دیگری نظیر کاربرد نظامی، اطلاع‌رسانی و ... در توسعه و تکامل آن نقش داشته‌اند و بی‌شک اوج شکوفایی کاروانسراها از حیث غنای معنایی، سبک معماری، زیبایی‌شناسی و تنوع نقشه‌ها متعلق به دوره اسلامی و خاصه حکومت صفویان می‌باشد که در مسیر شهرها و روستاها، «کاروانسراها و رباط‌های برون‌شهری» و در مراکز اقتصادی و راسته بازارها، «کاروانسراهای درون‌شهری» با ویژگی‌های متفاوت کاربردی احداث شدند و سایر عناصر معماری مانند آب انبار و بادگیر نیز به خدمت آن درآمدند.
«شاردن» درباره‌ی اصفهان می‌نویسد: در اصفهان ۱۶۲ مسجد، ۴۸ مدرسه، ۱۰۸۲ کاروانسرا و ۲۷۲ حمام وجود دارد و در همان کتاب می‌خوانیم: هیچ چیز نمی‌تواند با کاروانسراهای ایران که توسط شاهان صفوی برای آسایش کاروانیان و جهانگردان ساخته شده است، قابل مقایسه باشد. همچنین به عقیده «پوپ»، بنیاد کاروانسراها در ایران پیروزی بزرگی برای معماری ایران است و در هیچ جای دنیا کاربرد و ویژگی‌های خاص معماری آن را نمی‌توان دید و این موارد و نظایری از این دست بر جایگاه رفیع فرهنگی ایران صحه می‌گذارد.
کاروانسراهای ایران، علاوه بر ارزش زیبایی‌شناسی، هنری و تاریخی، از دیدگاه مسائل اجتماعی نیز حائز اهمیت فراوان است، چرا که در طی ۲۵ قرن سپری شده، کاروانسراهای درون‌شهری و برون‌شهری که بارانداز و استراحت‌گاه کاروان‌ها و کاروانیان اقصی نقاط معمور آن روزگار به شمار می‌آیند، محل تعاطی و تعامل اندیشه‌ها و تبادل و تقابل آداب و رسوم اقوام و ملل مختلف بوده و این تشریک مساعی تأثیر بالایی در ارتقای سازوکار اجتماعی جامعه ایفا می‌کند.
ثبت جهانی پرونده «۵۴ کاروانسراهای ایران» در چهل و پنجمین نشست کمیته میراث جهانی یونسکو در شهر ریاض کشور عربستان، که نقش به سزایی در انتقال ارزش‌های فرهنگی به جامعه جهانی خواهد داشت، گامی برای محافظت مطلوب‌تر از این آثار فاخر است و همچنین بر جایگاه و نقش بی‌بدیل این سرزمین در غنابخشی و ساخت فرهنگی جامعه جهانی به واسطه ارزش‌های ایرانی اهتمام می‌ورزد.
اینجانب این دستاورد بزرگ که به همت وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی محقق شد را خدمت جامعه رفیع میراث فرهنگی کشور و مردم عزیز ایران تبریک عرض می‌نمایم و امید که این مسیر مناسبی که در حکمرانی میراث‌فرهنگی کشور در دولت سیزدهم ایجاد شده است، ادامه‌دار باشد.
انتهای پیام/
نظر شما